DLACZEGO WARTO ZWIEDZIĆ MACEDONIĘ

         Na jesienne wędrówki wybierz Podróżniku Republikę Macedonii, czyli Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii, FYROM. Tu zapoznasz się z kulturowymi różnicami między Wschodem a Zachodem. Tu znajdziesz ślady imperium  otomańskiego, bizantyjskiego,  starożytności i  Orientu.

        Nie będzie już tak gorąco, więc będziesz mógł nie tylko pozwiedzać, ale i posmakować bałkańskiej kuchni, bo będzie cię wreszcie stać na obiad w restauracji, a nie przyglądanie się, jak jedzą inni.  Podejrzewam, że nawet zostanie na kupno pamiątki ze sklepiku kujundżijów wyrabiających ozdoby. 

      Skopje po trzęsieniu ziemi w 1963 r. odbudowywał cały świat,  Polacy zaprojektowali  budynek muzeum. Dlatego nie dziwmy się, że w tym mieście panuje  eklektyzm, taki misz masz stylów. Zatrzymajmy się w centrum Skopje.

        Tu stoi na środku placu gigantyczny pomnik bojownika z mieczem w wyciągniętej dłoni dosiadający wierzchowca. Statuę otacza ośmiu trzechmetrowych żołnierzy, a wokół podświetlone fontanny wyrzucające wodę raz wyżej, a raz niżej. Wszystkim wiadomo, że to Aleksander III Macedoński zwany Wielkim za to, że stworzył  jedno z największych imperiów. Z powodu sporów z Grekami nazwano go Wojownikiem na Koniu. Skopje to miasto kontrastu.

      Dochodzimy do Kamiennego Mostu pochodzącego z czasów osmańskich (budowę rozpoczęto w 1451 r.) i liczącego 214m długości. Po drugiej stronie w Starej Czarsziji życie płynie wolniej. Widać kobiety w hidżabach, kwefach, mężczyzn w albańskich qeleshe. To tu w niskiej zabudowie przyklejonych o siebie domów poczujemy zapachy i smaki egzotycznych potraw.

       Idź na Bit Bazar, gdzie zobaczysz wiadra sera fety, kupisz ciasta na burki i to, co potrzebne na śniadanie. Zajrzyj do Kaficz New Age słynącą z hodowli zwierząt, w tym pawi.

       Wypij kawę gotowaną w małych tygielkach cezve, mocną, aromatyczną oraz posmakuj baklawy nasączonej słodkim syropem z nadzieniem orzechowym. Usłyszysz głosy nawołujących do modlitw mezzinów, a za chwilę bicie cerkiewnych dzwonów. Dachy czerwone sąsiadują z kopułami dawnych łaźni, cerkwiami i wieżyczkami minaretów.

         Zobacz cerkiew św. Spasa wkopaną w ziemię, ponieważ nie mogła być wyższa nad minarety. Tu zachwyci bogato rzeźbiony ikonostas, czyli ściana pokryta ikonami. Warto dojechać czerwonym, piętrowym autobusem do Muzeum św. Teresy, która w  Skopje się urodziła. Na szczycie góry Vodno stoi Krzyż Milenijny, najwyższy oświetlony krzyż świata.

       Na zniszczonym i celowo nieodbudowanym dworcu zobaczysz zegar z zatrzymaną wskazówką na 5.17 –  godzinie zniszczenia.

        Jedź do Ochrydy (Ochryda, Ohrid), miasta 365 cerkiew, czyli po jednej na każdy dzień roku. Zobacz cerkiew św. Zofii wybudowaną na fundamentach starej budowli sakralnej z czasów Cyryla i Metodego. Powyżej bajkowo położoną św. Jana, św. Pantelejmana, a dalej dotrzesz do murów twierdzy Samuela.  Samuel’s Fortress to twierdza cara. Stąd z baszt rozciągają się piękne widoki, zobaczysz u stóp miasto i Jezioro Ochrydzkie, które należy do najstarszych i najczystszych zbiorników wody pitnej.

           Główna aktywność Ohrid to Bulwar Macedoński. Co krok kawiarnia, restauracja. Wejdź, usiądź na tarasie z widokiem,

       zamów lokalne potrawy i nie patrz na cenę, są przystępne. Nie to co w Grecji, jesz skromną potrawę i patrzysz, jak inni jedzą cały obiad. Słynna sałatka szopska, duża, sycąca, uzależniająca już od 7 zl. Jeść ją można codziennie i nie znudzi się.  

Tavce gravce ( tafci grafci – fasola z kiełbasą) także znika z talerza.

         Na dźwięk słowa banjaluc kog cevapa (cevapi, cevapcici), czyli kebabu chi chi, wszyscy się uśmiechają, dzieci piszczą z radości,  bo takie dobre. To mięso wołowo-cielęce opiekane na grilu podane  z cebulą i dipami jogurtowymi jako małe mistrzostwo świata. Spróbuj ciorbę, zupę rybną, placek turkish pidei, gołąbki sarmi zawinięte w liście szczawiu. Sos ajvar z pieczonych papryk zrobisz  sam już po przyjeździe, zamknij go w słoiczkach, a w zimowe wieczory będzie przypominał gorące Bałkany.

                           Miasto nocą nad jeziorem wygląda bajkowo.  

        Można zamówić czaj, a czas parzenia odmierza klepsydra, można piwo Skopsko bądź Zlaten Dab,  wino, ser smażony, czy boski,  nieśmiertelny burek, ciasto smażone przekładane serem, warzywami bądź mięsem. Wypada spróbować każdego rodzaju burka. Panie zwykle wybierają z warzywami łudząc się, że będzie dietetyczny.

         Koniecznie trzeba zobaczyć miasto na wodzie. Zapłacisz 1,5 euro wstępu do muzeum, ale zdrowo zagrzejesz swój aparat uwieczniając piękno. 

      Kilkanaście km dalej Kanion Matka. Oczy biegają dookoła głowy. W tym kanionie ukryte są średniowieczne świątynie i klasztory. Dołem w wodzie odbijają się skały. I jaskinie. Niezapomniane widoki.

        Klasztor św. Nauma pochodzący z IX w. stoi na skalistym brzegu.Tu bije serce jednego z uczniów Cyryla i Metodego. Według legendy każdy może usłyszeć to serca bicie. Jednak gwar turystów i  rzesze pątników zagłuszają tak skutecznie to uderzenie wody o kamyczki, że pewnie nie usłyszysz tego bicia. Za to freski z XVII w. są widoczne, a na kolumnach napisy cyrylicą i głagolicą.

           Do zwiedzania pozostała Bitola, gdzie w małych uliczkach poczujesz pozostałości antyku, jezioro Prespa z rezerwatem przyrody, monastyr Treskavec, Jovana Bigorskiego, Tetowa z meczetem Aladża, twierdza Kale, góry Galicice i inne wspaniałości.

           .

 

      Macedonia gwarantuje niezapomniane widoki, powiew Orientu, wielokulturowość, egzotyczne smaki i te kolory pod rzęsą: biel domów, czerwień dachów, granat wody, błękit nieba, zieleń pinii. A w uszach śpiew cykad.

                                                       Zdjęcia: T. Z  i  Aga P.

                                                      Kliknij w zdjęcie, aby je powiększyć.