U doktorostwa i naczelnikostwa w odwiedzinach

• 

W czasach pandemii każdy ma możliwość przystanąć, zwolnić, wrócić do czasu, który został w tyle. Bo widzisz Bexo, czasem z zaplanowanej narracji zostaje nitka z linią melodyczną i ona nadaje sens życiu.

Tu przerwa aż osika za domem zadrżała z tego smutku.

Na moje zainteresowanie Krakowem wpływ miało mieszkanie w starej kamienicy na ulicy Dietla u państwa doktorostwa, gdzie w zamian za mieszkanie udzielałam synowi korepetycji. Nie dostałam akademika, Chrzanów był za blisko Krakowa. Doktorowa, czyli żona lekarza, była życzliwa, lubiła wspominać czasy Franciszka Józefa, puszczała wiedeńskie walce i z dumą opowiadała o tym, że jest prawdziwą krakuską, bo stąd pochodzi jej czwarte pokolenie.

Złośliwcy twierdzą, że miasto jest duszne, pielęgnuje tradycję w sposób zaściankowy. Wiadomo, że Kraków ma taką lokalizację „wądolną”, (wądół – dół, jest ulica o tej nazwie) o przewiew trudno, więc nie ma się co dziwić, że środowisko miasta jest hermetycznie zamknięte. Cóż, nie ma przewiewu. Poza tym, jak się ma „Cafe Dym”, to jak może być czyste powietrze?

Państwo doktorostwo powiedziało prorocze słowa, że wystarczy parę lat, aby wrosnąć w miasto, przejąć tradycje, przywiązać się do miejsc i polubić tutejsze zwyczaje, także te dotyczące tytułów.

Tytułomania

Na ulicy co rusz spotykało się jakąś wielkość, więc należało skłonić się nisko, by pozdrowić przechodzących. W dobrym tonie było odpowiadać: dzień dobry pani doktorowo, chociaż kobieta była jedynie żoną lekarza. Słychać było: uszanowanie pani starostowo, kłaniam się pani docentowo, jak zdrówko, pani generałowo, miło widzieć panią naczelnikową… Każda z tych pań tytuły miała po mężu, sama najczęściej nie pracowała, zajmowała się domem i rodziną.

• 

U doktorostwa bywała socjeta, więc po sumie w kościele Mariackim przychodziło profesorostwo na herbatę, z kolei naczelnikostwo po południu przychodziło na sernik wiedeński, w którym specjalizowała się pani doktorowa. Opowieściom nie było końca, a to o warzelni piwa w kamienicy Sub Pavone, czyli „Pod Pawiem” na ulicy Jana 30, a to o miejskim targowisku na placu Szczepańskim, a to o lekach. W aptece Pod Złotym Tygrysem sprzedawano wino na zaraźliwe choróbska. Nie wiadomo, dlaczego teraz takiego wina nie sprzedają, skoro tamto pomagało, to może by tak spróbować sprzedawać. Najwyższy czas naukowcom podpowiedzieć. Z dumą opowiadano o najwyższym budynku, prawdziwym drapaczu chmur, całe siedem pięter (!), czyli o Komunalnej Kasie Oszczędności. Plotkowano o przedziwnej modzie bananowych spódnic, gołych nogach dziewcząt. Bez pończoch? Też coś!

Krakowskie matrony zawsze miały jakieś „ale” do wszystkiego, wszędzie znalazły zgorszenie. Moja długa, bo za kolano, spódnica była wciąż za krótka, podobnie za krótkie były włosy – ozdoba kobiety. Najtrudniejsze do przełknięcia były spodnie. Dziewczyna? Jak rozróżnić płeć?

Tu przerwałam, aby echo grało

Pan doktor miał na drzwiach tabliczkę „Doktór”, chociaż był tylko lekarzem; doktorowa była kasjerką w teatrze, więc mogłam korzystać z wolnych biletów. Do pracy chodziła ubrana w elegancką białą bluzkę z koronką i czarną spódnicę, na szyi nosiła perełki. Dbała o schludność. Przed moim wyjściem na spektakl lustrowała mnie z góry na dół, czy aby odpowiednio jestem ubrana, skoro idę do teatru. Oczywiście że byłam, ponieważ miałam jedną, jedyną „małą czarną” sukienkę, tylko dodatki się zmieniały.

Pytajnik niczemu się nie dziwi

Pewnego razu zostałam zaproszona na imieniny pani naczelnikowej, która była siostrą doktora. Włożyłam kapelusz na głowę, torebkę pod pachę, w rękę prezent książkowy. Zebrana była sama rodzina, a jednak słyszałam tytuły: „pani mecenasowo, proszę sałatkę”, „panie doktorze, pana zdrowie”, „pani docentowo, proszę skosztować mojej buchty”, Co na stołach? Na bogato pyszniły się ptysiowe łabędzie nadziewane kremem, mnóstwo pracowicie drobno krojonych sałatek od jarzynowej po porową, wędliny, piętrowe ciasta z zielonym anyżem. Jedzenia nie było dużo, kanapki, ciasto drożdżowe i obowiązkowo sernik. Ale w zastawie trudno było się połapać. Mogę się w końcu przyznać, ponieważ do tej pory nie rozróżniam, jaki kieliszek do czego, więc musiałam podglądać, który kieliszek do wody, który do białego wina, a który do czerwonego.

Czas na zsumowanie

Ze smutkiem stwierdzam, że dziś do mebli z IKEI, zwykłych szklanek, kubków i piwa na stole tytuły nie pasują.

Ten współczesny Kraków niby ma swój prestiż Ale na tej najważniejszej Prestigions Street, czyli ulicy Floriańskiej, jest… stajnia. Poznasz ją po zapachu… wiadomego kadzidła. A w niej „Święta Krowa”, jak na stajnię przystało w królewskim mieście. Krowa jest, a jakże, ale mleka nie ma, za to jest wyśmienity grzaniec.

Jeśli myślisz, że tytułów dziś nikt nie używa, to jesteś w błędzie. Zajrzyj na stronę Wachmistrza http://pogderankiwachmistrzowe.blogspot.com/

„Wielcem rad temu spotkaniu i za życzenie, które odwzajemniam okrutniem obligowany:)” ,  „Bóg Zapłać za życzenie tak w dzisiejszych czasach cenne:) WMPanu podobnie, jako i familijantom Waćpana:)„

•