Za ten kieliszek Madery – cz. I

On the beautiful island of eternal spring - Madeira.

Co zabrać? Buty trekingowe, krem z filtrem, ciepłe ubrania i pidżamy, kostium do opalania, kurtki nieprzemakalne, kserokopie dokumentów. Trzeba mieć na uwadze różnicę temperatur, czyli na dole 26 stopni, a w górach wiatr, deszcz, resztki śniegu, słońce, gdyż tu pogoda zmienna jak obrazy w kalejdoskopie. Wylądowałeś bez palpitacji na najbardziej niebezbiecznie krótkim lotnisku? Uff, znaczy samolot nie wjechał do morza, więc możesz spokojnie zwiedzać Maderę.

Jak powstała Wyspa Wiecznej Wiosny?

Legenda głosi, że kiedy Bóg stworzył kulę ziemską, wziął do rąk i tak się nią zachwycił, że ją pocałował. W miejscu pocałunku powstała Madera, wyspa wiecznej wiosny. Z kolei naukowcy twierdzą, że to jeden z najwyższych wulkanów i tylko mała część tej góry wulkanicznej wystaje nad ocean, tak mówi nauka. Legenda głosi, że pierwsi na wyspę dotarli kochankowie, którzy uciekali przed rozgniewanymi mezaliansem rodzicami do Francji, jednak wiatr w czasie sztormu zniósł ich szalupę, kobieta zmarła z wycieńczenia, a rycerz, jak to rycerz, pochował ukochaną i pojechał dalej. Źródła informują, że Madera została odkryta w 1419 r. przez portugalskiego Henryka Żeglarza, w dodatku żadnym rajem nie jest, skoro już na początku król chciał sprzedać wyspę, lecz nikt nie chciał kupić, gdyż nie ma tu złotych plaż, lazurowych gorących wód, tropiku, stolicą jest koper (funchal, czyt. funszal, znaczy koper), a do Lizbony też daleko, ok. 1000 km, więc z nocnych rozrywek nici. Jednak Madera (zw. Wyspą Drewna) wodzi na pokuszenie. Przyciąga tych, którzy kochają urokliwe widoki na dziesiątkach punktów widokowych, lubią klify, urwiska, skały, trasy trekkingowe, czyli to raj dla aktywnych; tych, co nie siedzą ani nie leżą. Czas ruszać w drogę. Przed nami ponad 200 km po górach, klifach, lewadach. Niech drogowskaz prowadzi:

Akcenty polskie również znajdziemy bez trudu. Na wyspie mieszka na stałe kilkudziesięciu Polaków, a wielu ma tu wakacyjne domki. Wg legendy na Maderze schronił się po przegranej bitwie pod Warną Wł. Warneńczyk, oczywiście pod przybranym nazwiskiem. Tu przez kilka miesięcy mieszkał J. Piłsudski na przełomie1930/1931 oficjalnie w celach zdrowotnych, chociaż nie jest tajemnicą, że nie był tu sam. Pobyt upamiętnia tablica oraz popiersie koło parlamentu. Z wizytą gościł papież J. P. II, o czym informuje pomnik stojący przed katedrą. Inni sławni tu przebywający to: K. Kolumb, K. Darwin, W. Churchill, Karol I Habsburg, Sisi-żona Franciszka Józefa, a najbardziej sławny Maderczyk to sam Ch. Ronaldo tu urodzony, więc również ma swoje muzeum i komiczny pomnik, który nie podoba się również jego matce.

Ach, ta stolica z uśmiechniętymi drzwiami

Funchal (wym. funszal, koper) założony został w 1421 przez Zarco, jednego z odkrywców. Małe, wąskie uliczki zachęcają do spacerów. Co warto zobaczyć? Stare Miasto, katedrę Se, Muzeum CR7 Cristiano Ronaldo, muzeum wina marki Madera, czy uliczkę Rue de Santa z wyjątkowymi drzwiami. To jedyna w swoim rodzaju okazja oglądania drzwi, na których malarze uwiecznili swoje obrazy, by zobaczyć wspaniałą sztukę na drzwiach malowanych przez lokalnych i zagranicznych twórców. Miło tak chodzić od drzwi do drzwi i oglądać obrazy:

Te zielone szyszki przypominające kolby kukurydzy to ceriman, banano-ananas, owoc o ciekawym smaku.
Proszę zwrócić uwagę na pracowicie ułożone we wzory ulice. Cudne, przyciągają wzrok, nie na darmo Funchal nazywają małą Lizboną.
Koniecznie należy odwiedzić Rynek Rolny z warzywami i owocami, chociażby monstery (u nas znanej jedynie z ozdobnych liści), czy męczennicy (passiflory) znanych u nas jako marakuja. Tu kupisz kanapkę z mięsem marynowanym w winie i czosnku i pyszne kasztany.
Z dolnej części miasta jest kolejka linowa do bogatej części miasta i urokliwych rezydencji. To zaledwie 3 km, można przejść do Monte, za to wrócić na saniach wiklinowych, nigdzie na świecie nie ma takiego pojazdu kierowanego linami i butami przewoźników, prędkość zawrotna – 38 km/godz.
Do Faja dos Padres można z lądu dostać się pionową windą, ale jak zobaczysz metalową puszkę całą w rdzy, a w dodatku lokalsi twierdzą, że nie pamiętają, kiedy była poddana renowacji, to już nie chcesz dostać się do tego raju, gdzie na stromych zboczach założono plantacje winorośli. Trzeba sobie spróbować wyobrazić, ile potu i łez trzeba wylać tylko po to, by inni mogli napić się Madery, wina produkowanego tu od 300 lat. Wino Madera jest sławne, gdyż sam J. Waszyngton wzniósł nim toast, kiedy ogłaszał Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Wyspa słynie również z rumu produkowanego z trzciny cukrowej o niespotykanym smaku.

Poncha (wym. ponsza) to lokalny drink, który wywodzi się z Camara de Lobos, gdzie rybacy przed wypłynięciem na ocean wzmacniali się i rozgrzewali tym trunkiem, aby uniknąć przeziębienia.

Camara de Lobos

Maderczycy dodają, że po szklance ponchy szybko wracają utracone siły, ale już po dwóch można nie trafić do własnego domu, bowiem rum aguardente ma ok. 50% alko. Zbliżają się święta, więc okazja, by wypróbować przepisu na ponchę:

1 kieliszek rumu, sok z wyciśniętej pomarańczy, 1 łyżka miodu, można dodać do smaku soku z cytryny. Do wyższej szklanki wlewamy rum i pałką zw. caralhinho (może być drewniana łyżka, widelec) nabieramy miód i energicznie oburącz mieszamy. Następnie wlewamy sok z pomarańczy z odrobiną cytryny i znów energicznie pałką między dłońmi mieszamy, by się potem delektować, skoro nie z samego wina Madera słynie.

Madera (Madeira) – raj dla oczu:

Zdjęcia Tomasza